İnternet, şüphesiz iletişim devrimini de beraberinde getirdi. Hatta internet hayatın öyle bir parçası haline geldi ki sosyal ağları takip etmeyenler kendilerini hayatı kaçırıyormuş gibi hissetmeye başladı. İnternet devrimi, sadece bireyler arası iletişimi değil; firmaların pazarlama iletişimini ve müşteri ilişkileri yönetimini de oldukça etkiledi. Zorlu rekabet, firmaları tüm mecralarda kullanıcılar ile etkileşim içinde olup bunu sürdürülebilir kılmayı mecbur hale getirdi. Kullanıcıların yazdığı ve çoğunlukla günlük dil kullandığı bloglar veya mikro-blog denilen Twitter türü siteler ile bilgi paylaşımı çığ gibi büyüdü. Bu bilgileri okuyan diğer kullanıcılara da bu mesajlarda kullanılan üslup, samimi geldiği için kullanıcılar arasında sanal bir güven bağı oluştu. İşini iyi yapan firmalar bu fırsattan istifade ettiler. Çünkü kullanıcıların tercihlerini, zevklerini ve beğenmediği şeyleri paylaştığı bu enformasyon denizi, hedef pazarı seçmek ve pazar konumlandırması gibi birçok konuda markalar için analiz yapabilme fırsatı tanıdı ve ağızdan-ağıza pazarlamada farklı bir boyuta geçildi.

1884’te  Edison,  Sırbistan’dan Amerika’ya göçmen olarak gelen genç bir mühendisi doğru akım (DC) jeneratörünü geliştirmek için işe alır. Edison, ampulün mucidi olmasına rağmen elektriğin dağıtımı konusunda verimli bir yol bulamamıştır. Edison, bu genç mühendise, eğer elektriğin dağıtımında bir çözüm yöntemi geliştirirse 50.000 dolar ödül vereceğini söylemiştir. İşe aldığı bu genç mühendis de beklenmedik bir şekilde birkaç hafta içinde DC jeneratörünü geliştirip sorunu çözmeyi başarmıştır. Fakat iş parayı ödemeye gelince Edison’un cevabı şu olmuştur: “Sen Amerikan şakalarından hiç anlamıyorsun!” 

Daha önceki yazımda girişimcilik konusundan ve biraz da inovasyondan bahsetmiştim. Ancak inovasyonu daha detaylı olarak ele almak gerektiğini düşünüyorum. Esasında inovasyon, müşterinin isteklerini anlamak ve bu istekleri karşılayacak ürün/hizmeti zamanında piyasaya sürebilmektir. Bir girişimin sürdürülebilir kılınması için de gerek şart, inovatif ve dinamik yapının şirkete adapte edilmesidir. Bu söylediklerim size imkansız gibi gelebilir. Ancak bu konuda başarısızlıkların yanı sıra birçok başarı öyküsü de mevcut. Şimdi bunlardan birkaçını inceleyelim.

Orta çağa kadar uzanan “entreprendere” yani iş yapan kökünden gelen girişimcilik, sektördeki fırsatları analiz ederek yeni ürün ya da iş fikri üretmek ya da mevcut bir hizmeti yenilikçi bir bakış açısıyla tekrar servis etme becerisi olarak tanımlanabilir. Fakat girişimcilik kavramı, girişkenlik ile oldukça fazla karıştırılmaktadır. Girişkenlik, kendi kendine iş, uğraş yaratabilme, bir işe hiç çekinmeden girebilme ve başkalarıyla kolayca ilişki kurabilme yeteneğidir. Girişimci ise, girişken özelliklere sahip ve bu özelliklerini ticari bir mal veya faydaya dönüştürüp bundan kâr sağlayabilen kişidir.  

Şu ana kadar katıldığım beden dili eğitimlerinden ve okuduğum kitaplardan edindiğim bilgileri bu yazımda derlemeye çalışacağım. Beden dili konusunun ciddi anlamda giderek önem kazandığını ve ilköğretim-lise müfredatlarına da yakın zamanda dahil edilmesi gerektiğini düşünüyorum. Peki neden beden dili önemli? Albert Mehrabian’ın araştırmasına göre; insanlar üzerinde söyledikleriniz %7, ses tonunuz ve konuşma tarzınız %38 ve beden diliniz ise %55′lik önem teşkil etmektedir. Yani yaşadığımız birçok iletişim sorununun ve bundan kaynaklı şiddet eğilimlerinin engellenmesinde beden dilini kullanma ve yorumlama oldukça önemlidir.

Derslerimizin 7. bölümünde 10. dersi paylaşıyorum.

10. derste; kullanıcının belirlediği bir süreden birer saniye düşerek kendini kapatma özelliğine sahip bir timer(zamanlayıcı) uygulaması ile birden çok string ifadeyi birleştirmeye yarayan concat komutu ile ilgili bir uygulama yaptım.

Çevremdeki bazı kişilerin televizyonda reklamlar başladığında birkaç saniye durup kanal değiştirdiklerine; hatta bazılarının, hayatlarında hiç reklam görmek istemediklerini söylediklerine şahit oluyorum. Şimdi bir ütopyada olduğumuzu ve reklamsız bir dünyada yaşadığımızı hayal edelim: Televizyonlarda, gazetelerde, dergilerde, internette, panolarda, binalarda vs. hiçbir yerde reklam yok. Sizce iyi olur muydu? Reklamlar, sadece insanlara zorla bir şey satmak için yapılan beyin yıkama çalışmaları değil; insanları indirimler, avantajlar vb. konusunda bilgilendiren veya yeri geldiğinde eğlendiren bir araçtır. Bunun yanında tabii ki ciddi paraların döndüğü bir sektördür. (Türkiye pazarında yılda 3 milyar Dolar’ın üzerinde bütçe harcanan ve yarısından çoğu TV reklamı olan bir ekonomiden bahsediyoruz.)

Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde; develer tellal, pireler berber iken erkeklerin “avcıl”, kadınların da “toplayıcı” olduğu hikayesi hepimize anlatılmıştır. Bu yazımda bu görev dağılımının, tesadüfi olmadığını ve yaratılıştan gelen bazı özellikler neticesinde oluştuğuna dair bazı hususları anlatacağım. Şu soruyla başlayalım: Neden erkek avcı?  İncelendiğinde erkeklerin biyolojik yapısının kadınlara kıyasla daha kaslı olması, günışığında kadınlara nazaran daha iyi görebilmesi ve hedefe odaklanma yetenekleri kadınlara kıyasla daha iyi olması sebebiyle, avcı görevi erkeğe verilmiş. Toplayıcı rolündeki kadınların ise, “bütünü görme” yeteneğinin erkeklerden daha iyi olmasından dolayı onlara; yuvasını temizlemek, çocuklarına bakmak, yiyecek toplamak ve olası tehlikelerden barınağı korumak gibi görevler verilmiş. Buradaki yiyecek toplamak; kaliteli yiyeceği, çürükten veya zehirliden ayırt etme yeteneği anlamına geliyor. Çünkü olası yanlış seçimler, bir ailenin zehirlenmesi ve o dönem için belki ölüm anlamına gelebiliyor. Şimdi günümüz davranış biçimlerine bu görev dağılımından bir yansımayı inceleyelim. Öncesinde; her ne kadar yazdıklarım bir takım araştırmalar içerse de, olası farklılıklardan dolayı da istisnaların kaideyi bozmayacağını belirtmek isterim.

Pazarlama denilince ülkemizde maalesef stratejik-operasyonel ayrımı bilinmeksizin kapıdan kapıya dolaşan satıcılar akıllara geliyor. Halbuki pazarlama, insanları indirim ve taksit imkanlarıyla kandırıp zorla ürün satma işi değil; insan ihtiyaçlarını belirleme ve karşılama ‘sanatıdır’. Yani kutuplarda buzdolabı satmaya çalışmak pazarlamacılık değildir. Pazarlama, analitik düşünmeyi ve etik olmayı gerektirir. Fakat bu demek değildir ki; pazarlama, tamamen etik kurallar çerçevesinde yönetiliyor. Tarihte bazı pazarlamacılar “uydurma ihtiyaçlar” oluşturmuşlar ve günümüze kadar bunlar süregelebilmiştir. Bunlardan bir örnek: Kahvaltı alışkanlığı. Freud’un yeğeni olan modern halkla ilişkilerin kurucusu ve ikna psikolojisi alanında önemli çalışmaları olan Edward Bernays’ten önce Amerika’da kahvaltıda, önceki gün akşamdan kalan yemekler tüketiliyordu. Bernays, domuz pastırması ve yumurtayı Amerikan kültüründe kahvaltıların vazgeçilmezi haline getirmeyi ‘başarmıştır.’ Başarmıştır diyorum, çünkü insanın alışkanlıklarını değiştirmek oldukça zordur.

Çarşı, RedHack, TOMA, biber gazı, çapulcu, faiz lobisi gibi kelimeleri günlük hayatımızda daha çok duymamıza neden olan ve 28 Mayıs’ta başlayan eylemler, bugün 18. gününde. Gerçekten ülke olarak farklı bir süreçten geçiyoruz. Bu süreçte ben de gerçekten objektif düşünebilmek için birçok görüşe sahip köşe yazısı okudum ve videolar izledim. (Bunlardan birkaçı: 1, 2, 3)